Jaisso(-negrejanto)
Lathyrus niger
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Gesse noicissante.
Descripcioun :Aquesto jaisso, coumuno dins lis uba, trachis dins li blachiero e faio de nòsti colo e en basso mountagno. La planto èi bèn drecho emé uno cambo carrado mai pas alado. Li flour soun vióuleto, pièi viron à bluio pèr veni negro coume li dusso un cop maturo.
Usanço :Li racino soun couneigudo pèr sarra li car e faire pissa. S'aprèn qu'es esta trouba d'arbutosido (o arbutino) qu'es un anti-baterian urinàri. L'arbutosido esclargi peréu la pèu (en empachant l'acioun de la tirousinaso).
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 90 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Blachiero
- Faio
- Pinedo
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurasiatico
Ref. sc. : Lathyrus niger (L.) Bernh., 1800
Engraisso-saumo
Laserpitium gallicum
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Angelicasso, Batouiro, Berlo.
Noms en français : Laser de France, Laser odorant.
Descripcioun :L'engraisso-saumo es uno planto coumuno de colo e de mountagno que trachis dins li pendis roucaious, ensouleia e sus cauquié. Se recounèis à si fueio verdo, lusènto, sènso péu, 4 à 5 cop divisado e à sa cambo regado e pleno. Fai de grand brout (oumbello) de 20 à 50 rai emé de bratèio ciliado.
Usanço :Li fueio, un pau duro mai perfumado, podon servi pèr assaboura. Parié que sarié bono pèr lucha contro lis ànci. Lucho peréu contro l'enflamacioun.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Laserpitium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 18 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2300 m
Aparado : Noun
Juliet à avoust
Liò : Pendis roucaious
- Pinèdo
- Blachiero
- Roucaio
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Ouèst-Éuroupenco
Ref. sc. : Laserpitium gallicum L., 1753